Apple ile Erişilebilir Teknoloji: Herkes İçin Tasarlanan Bir Dijital Dünya
Eğitim

10 dk okuma

Teknoloji dünyası deli gibi koşarken artık sadece “daha hızlı” ya da “daha güçlü” demek yetmiyor. Gerçek yenilik, o teknolojinin kimlerin elinde ne kadar rahat çalıştığıyla ölçülüyor. İşte bu yüzden erişilebilirlik, üreticiler için opsiyonel bir iyilik olmaktan çıktı, zorunluluk haline geldi. Apple ise bu konuda yıllardır kimseye söz bırakmıyor.

Şirket erişilebilirliği “sonra ekleriz” diye düşünmüyor; ürünün DNA’sına en baştan işliyor. iPhone, iPad, Mac, Apple Watch… Hangisini alırsanız alın, kutudan çıktığı anda zaten içinde onlarca erişilebilirlik aracı hazır bekliyor. Ekstra indirme, kurcalama yok. Ve bu özellikler sadece engeli olanlara değil; farklı öğrenme stiline, dikkat sorununa, geçici sakatlığa, yaşlılığa, hatta sadece “ekran çok karışık” diyene kadar herkese hitap ediyor.

Erişilebilirlik Bir Tercih Değil, Tasarım Standardı

Apple’ın mottosu çok net: Teknoloji herkes içindir. Bu yüzden erişilebilirlik özellikleri cihazlara sonradan yama gibi yapıştırılmıyor; tasarımın en başında, sistemin kalbine gömülüyor. Bu sayede cihazı elinize aldığınız anda, hiçbir şey kurmadan erişilebilir bir deneyim başlıyor. Üstelik bu araçlar sadece klasik engel gruplarına değil, disleksi, DEHB, duyusal hassasiyet ya da kolunu alçıya aldırmış sıradan bir insana bile aynı anda fayda sağlıyor.

Görme İçin Gelişmiş Destek: Sesli Teknoloji ile Güçlü Bağımsızlık

Görme engeli ya da düşük görme durumu olanlar için Apple ekosistemi adeta bir süper güç paketi sunuyor.

VoiceOver: Ekranı Seslendiren Akıllı Rehber Ekranın her santimini sesli tarif ediyor; sadece yazıları değil, düğmeleri, ikonları, fotoğrafları, hatta resimde ne olduğunu bile anlatıyor.

Büyüteç: Cihazı Güçlü Bir Optik Araca Dönüştürmek Telefon ya da tablet anında profesyonel büyüteç oluyor. Ders tahtası, otobüs tabelası, ilaç prospektüsü… Ne istersen büyütüp net gösteriyor.

Ekranı / Seçimi Seslendir: Disleksi ya da okuma güçlüğü çeken öğrenciler için metinler parmak hareketiyle birlikte sesli okunuyor. Ders takip etmek, ödev yapmak birden çok daha kolaylaşıyor.

İşitme İçin Geliştirilen Özellikler: Daha Net Bir İletişim Deneyimi

İşitme kaybı yaşayanlar ya da gürültülü ortamlarda zorlananlar için Apple hem donanım hem yazılım tarafında çok güçlü çözümler getiriyor.

Canlı Dinleme iPhone’u mikrofon gibi kullanıp konuşmacının sesini direkt AirPods’a aktarıyorsunuz. Kalabalık kafede, gürültülü sınıfta bile kelime kelime duyuyorsunuz.

Gerçek Zamanlı Alt Yazılar FaceTime görüşmeleri, podcast’ler, YouTube videoları… Konuşulan her şey anında yazıya dökülüyor. İşitmek zorunda kalmadan her şeyi takip edebiliyorsunuz.

Motor Beceri Desteği: Cihazı Parmağınızı Kullanmadan Yönetmek

El-kol kullanamayan ya da dokunmatik ekranda zorlananlar için seçenekler gerçekten etkileyici.

Göz Takibi ile Kontrol Sadece nereye baktıysanız orası seçiliyor, kayıyor, yazıyor. Ellerini hiç hareket ettiremeyen insanlar için tam anlamıyla özgürlük demek.

Yardımcı Erişim Arayüz tamamen sadeleşiyor, karmaşık menüler kayboluyor, ekranda sadece büyük ve net birkaç düğme kalıyor. İstediğiniz kadar kişiselleştirebiliyorsunuz.

Konuşma ve İletişim Araçları: Kendini İfade Etmenin Yeni Yolları

Konuşma yetisini kaybetme riski taşıyanlar için Apple’ın sunduğu özellikler duygulandıracak kadar ileri görüşlü.

Kişisel Ses Oluşturma ALS gibi hastalıklarda konuşma yetisini kaybetmeden önce 15 dakika ses kaydı yapıyorsunuz ve cihaz sizin tam tonunuzda, aksanınızda bir dijital ses yaratıyor. İleride konuşamasanız bile kendi sesinizle konuşmaya devam ediyorsunuz.

Metinden Konuşmaya Yazılan her şeyi o kadar doğal bir sesle okuyor ki, karşınızdaki insan sanıyor.

Bilişsel Erişilebilirlik: Daha Anlaşılır Bir Dijital Deneyim

Bazı insanlar için en büyük engel ekranın karmaşası oluyor. Apple burada da boş bırakmıyor:

  • Basitleştirilmiş ana ekran ve uygulama düzeni
  • Odak modları ve dikkat dağıtıcıları susturma
  • Arka plan sesleri ile konsantrasyonu artırma
  • Okuma rehberi, yazı puntosu ve kontrast ayarları

Özellikle öğrenme güçlüğü, otizm spektrumu ya da DEHB yaşayan öğrenciler ve yetişkinler için hayat değiştirici oluyor.

Erişilebilirlikte Sürekli Gelişim: Bir Ekosistemin Gücü

Apple’ın en sevdiğim yanı şu: Bu iş burada bitmiyor. Her yeni iOS, iPadOS, macOS güncellemesiyle erişilebilirlik özellikleri daha da zenginleşiyor, yeni teknolojiler ekleniyor. Aldığınız cihaz 6-7 sene sonra bile hâlâ yeni erişilebilirlik araçları kazanmaya devam ediyor.

Teknoloji Herkes İçin Olduğunda Anlamlıdır

Erişilebilirlik artık güzel bir pazarlama cümlesi değil, dijital dünyada eşitlik ve adalet meselesi. Apple bu konuda sadece konuşmuyor; gerçekten yapıyor. Eğitimde fırsat eşitliği sağlıyor, günlük hayatta bağımsızlık kazandırıyor, kimseyi dışarıda bırakmıyor.

Teknoloji, ancak herkes kullanabildiği zaman “teknoloji” oluyor. Apple da tam olarak bunu başarıyor: Teknolojiyi gerçekten herkes için erişilebilir kılıyor.

iPad'in tüm öğrencileri destekleyen yerleşik erişilebilirlik özelliklerini keşfedin.

Canlı Altyazı (beta). Konuşmaları anlık içinde gerçek zamanlı olarak oluşturan dökümler, öğrencilerin FaceTime aramaları ve web içerikleri gibi işitsel ve görsel ortamları takip etmelerine yardımcı olur.¹
Canlı Altyazı hakkında daha fazla bilgi edinin ›
Seslendirilen İçerik. iPad ekranın tamamını veya seçilen bir metni sesli olarak okuyabilir. Ayrıca, seslendiriciler sırada sözcükleri, cümleleri veya her ikisini birlikte vurgulayabilir.
Seslendirilen İçerik hakkında daha fazla bilgi edinin ›
Büyütme. Ekrandaki her şeyi büyütün. Tam ekran görünümü veya ekranın geri kalanı aynı kalırken büyütülmüş alan ayrı bir pencerede gösteren resim içinde resim görünümü seçin.
Büyütme hakkında daha fazla bilgi edinin ›
Ekran ve Metin Boyutu. Uygulama bazında, metinlerin okunabilirliğini ve görünürlüğünü artıran yazı ve ekran renklerini ve kontrastı iyileştirin.
Ekran ve Metin Boyutu hakkında daha fazla bilgi edinin ›
Arka Plan Sesleri. Öğrencilerin daha iyi odaklanmasını sağlamak, istenmeyen sesleri maskelemek ve dikkat dağılmasını en aza indirmek için deniz veya yağmur gibi sabit arka plan sesleri çalın.
Arka Plan Sesleri hakkında daha fazla bilgi edinin ›
Odak. Öğrencilerin bir göreve odaklanmasına yardımcı olur. Odak özelliği, dikkat dağıtıcı unsurları minimum düzeye tutmak için iPad’deki tüm bildirimleri sessize alabilir.
Odak hakkında daha fazla bilgi edinin ›
Sesle Denetim. Bu özellikle, öğrencilerin dokunma, kaydırma, yazma ve daha fazla hareket seçenekleri yaparak iPad’de gezinmelerini ve iPad ile etkileşime geçmelerini sağlar.²
Sesle Denetim hakkında daha fazla bilgi edinin ›
Büyüteç. Metinlerin daha kolay okunmasını sağlamak için iPad’i yönlendirici gibi yüzeyi menüsü veya beyaz tahttaki notlar gibi herhangi bir fiziksel nesnenin boyutunu büyütün.
Büyüteç hakkında daha fazla bilgi edinin ›
VoiceOver. Bu sektör lideri ekran okuyucu, öğrencilerin bir Bluetooth® klavye veya dokunmatik ekranda hareket kılavuzları kullanarak gezinmesine yardımcı olmak için ekrandakileri sesli açıklamalar yapar.
VoiceOver hakkında daha fazla bilgi edinin ›
Canlı Metin. Öğrenciler, kopyalamak veya çevirisini yapmak için metinleri seçebilir ve doğrudan bir fotoğraftan veya duraklatılan videodan web sitesine açığa çıktı görevleri gerçekleştirebilirler.
Canlı Metin hakkında daha fazla bilgi edinin ›
Görsel Araştırma. Kamera, öğrencilerin daha hızlı bir şekilde daha fazla bilgi edinebilmeleri için görüntülerdeki sakat işaretleri veya simge veya gibi diğer görselleri tanır.³
Görsel Araştırma hakkında daha fazla bilgi edinin ›
AssistiveTouch. Kısıtlı veya tek parmakla dokunma gibi belirli hareketleri yerine getiremeyen durumlarda, AssistiveTouch’u kullanarak bunların iPad veya hareketlerde değiştirme.
AssistiveTouch hakkında daha fazla bilgi edinin ›
Anahtarlar Denetimi. Öğrenciler, iPad’i bir veya birden fazla anahtar kullanarak kontrol edebilirler.
Anahtarlar Denetimi hakkında daha fazla bilgi edinin ›
Denetimli Erişim. Bir aygıtı bir tek bir uygulamayla sınırlayın ve hangi özelliklerin kullanılabileceğini kontrol edin. Donanım düğmelerini devre dışı bırakabilir veya ekran alanlarını kapatan öğrencilerin kaymasını kullanabileceğiniz sürünmeleri sınırlar.
Denetimli Erişim hakkında daha fazla bilgi edinin ›
Apple Books. Metni kalınlaştırma, satırları, karakterleri ve söz öbeklerini ayırma ve okuma ayarları ile temellerle çalışan seçenekleri özelleştirilmiş bir okuma deneyimi sunar.
Apple Books hakkında daha fazla bilgi edinin ›
iPad’deki yerleşik erişilebilirlik özellikleri hakkında daha fazla bilgi edinin.
Ayrıca, Apple aygıtlarında yerleşik olarak bulunan erişilebilirlik özelliklerinin daha fazla özetleyen nasıl yardımcı olabileceğini gösteren videoları keşfedin.
keşfedin ›

scrolltotop svg